Günümüzde erken çocukluk dönemi eğitiminin önemi artık tartışma konusu olmaktan çıkmış, bu eğitimin niteliğinin arttırılması yolunda çeşitli
çalışmalar yapılmaya ve projeler üretilmeye başlanmıştır. (Koçyiğit, Tuğluk, Kök 2007).
Ülkelerin erken çocukluk dönemindeki çocuklarına en iyi eğitimi verme çabaları erken çocukluk dönemine ilişkin farklı eğitim modellerinin
geliştirilmesine ve farklı programların hazırlanmasına neden olmuştur.( Koçak 2001)
Bilimin hızlı dünyasında çocuklarımızın eğitimlerinde çocuk merkezli uygulamaların gerçekleştiği,
çocukların ilgi alanlarına öncelik tanındığı, sorumluluk, öz saygı ve öz denetimlerinin gelişmesine önem verdiği;
hayal gücünü ve merak duygularını destekleyici etkinlik uygulamalarının gerçekleştiği eğitim uygulamaları göz önünde bulundurularak
Newton Çarkı (Renk Kesişimim Kapsayıcılığı) Eğitim Modeli geliştirilmiştir.
Bu model kapsamında:
• Piaget’in Yapısalcı Kuramı
• Dewey,Vygotsky, Bruner’in Sosyal Yapılandırmacılık Kuramı
• Gelişimsel Etkileşim Yaklaşımı
• Proje Temelli Yaklaşım
• Çoklu Zekâ Kuramı harmanlanarak disiplinler arası bir yaklaşım benimsenmiştir.
İlgi, İhtiyaç ve yeterliliklerini bilen; merakı, aktif öğrenme ve düşünme becerileri gelişmiş, hayal gücü yüksek, toplumsal bakış açısı kazanmış, geleceğe dönük bireyler…
Newton çarkı eğitim modeli:
-Bilim Merkezi
-Sanat ve Yaratıcılık Merkezi
-Matematik Merkezi
-Dil, Yaratıcı Okuryazarlık ve İletişim Merkezi
-Dramatik Oyun ve Evcilik Merkezi
-Yaşamsal Beceriler Merkezi
-Blok ve Eğitici Masa Oyunları Merkezi
-Müzik-Ritim Atölyesi
-Drama ve Jimnastik Atölyesi
-Teknoloji Atölyesi
-Akıl Oyunları Atölyesi
-Açık Hava Oyunları Atölyesi
ABD’de 1962 yılında geliştirilen ve yirmiden fazla ülkede kullanılan High/Scope yaklaşımının kazanım ve göstergelerinden yola çıkarak 3-6 yaş okul öncesi çocukları için özel olarak Newton Çarkı Eğitim Modeli Müfredatı hazırlanmıştır. Müfredat içeriğinde çocukların gelişim alanları (sosyal duygusal gelişim, fiziksel gelişim ve sağlık, dil okuryazarlık ve iletişim, düşünme becerileri, öğrenmeye yaklaşımları) ve öğrenmelerinin desteklenmesi için (matematik, yaratıcı sanat, bilim ve teknoloji, sosyal çalışmalar) çeşitli alanlar bulunmaktadır.
Kişinin zekâsı parmak izi kadar eşsizdir. Zekâ geliştirilebilecek bir potansiyele sahiptir. Zeka gelişimin üst düzeyde olduğu okul öncesi dönemde uygulanan eğitim programlarında zeka ve yetenek türlerine ait branş derslerinin olmaması düşünülemez.
Bedensel - Kinestetik Zekâ için Jimnastik
Sözel – Dilsel ve İçsel Zekâ için Drama
Görsel - Mekansal Zekâ için Görsel Sanatlar
Mantıksal - Matematiksel Zekâ için Akıl Oyunları
Müziksel - Ritmik Zekâ için Off Çalışmaları
Kişilerarası - Sosyal Zekâ için İngilizce
Ayrıca bilgisayar dili, yeni bir okuryazarlık alanı olan 3-6 yaş grubuna özel müfredatıyla Kodlama ve Robotik
Yakın çevreden uzak çevreye çocukların duyularını harekete geçirerek gözlem yapma ve etkin öğrenmelerine imkân sağlayacak Ankara’da bulunan tarihi ve turistlik yerlere düzenli olarak gezilerin düzenlenmesi planlanmaktadır. Yaşam becerileri ise çocukların günlük yaşamda zorlandıkları örneğin “hangi yemekten ne kadar yiyeceğine karar verme, mandal kullanma veya sürahiden bardağa su doldurma” gibi becerilerin uygulamalarla öğrenilebilmesini amaçlamaktadır.
Çocukların işbirliği içinde grup olarak başlattıkları bir işi yarılamışken diğer bir istasyona geçerek önceki grubun yaptıklarına katkı sağlamayı ve işi bitirmeyi amaçlamaktadır. Örneğin, su döngüsü etkinliğinde bir grubun yağmur bulutlarını, bir grubun rüzgarı bir grubun buharlaşmayı, bir grubun da yağmurla ilgili masa etkenlikler ve deney çalışmalarını hazırlarken aşama aşama grupla yer değiştirmesi olarak düşünülebilir.
Proje; çocukların ilgileri doğrultusunda konunun seçildiği, projenin her aşamada yer aldığı, derinlemesine yapılan araştırma ve incelemelerin bütünüdür. Örneğin, denizaltıyla ilgili yapılacak bir proje çalışmasında, öncelikle beyin fırtınası yapılarak çocukların bilgi dağarcıkları ortaya çıkarılır. Çocukların bildiklerini resmetmeleri istenir. Denizaltı canlılarının nasıl beslendikleri, uykuları, nasıl konuştuklarıyla ilgili bir hikâye oluşturularak çocuklara okunur. Ardından kukla ve kostümlerle çocukların drama yapmalarına rehberlik edilir. Çeşitli kaynaklar (resimli kitap, ansiklopedi) çocuklara dağıtılarak incelenir. Eğitici video eşliğinde çocukların zihinlerinde oluşan sorular cevaplanır. Denizaltı canlılarıyla ilgili bir akvaryum gezisi düzenlenerek çeşitli sorular sormaları, gözlem yapmaları ve bilgi birikimlerinin artışı sağlanır. Bütün yapılan etkinlik ve geziler çocuklarla değerlendirilir. Son olarak çocukların artık materyaller kullanarak denizaltıyla ilgili sanat çalışması yapması istenir. İlk ve son sanat çalışmaları arasındaki fark kıyaslanarak, çocuklardaki ilerlemeler gözlemlenir.
Çocuk, kendisi hakkında ne hissettiğini, çevresindeki dünyayla baş edebilmek için hangi becerilere sahip olması gerektiğini okul öncesi yıllarında öğrenecektir. Çocuğun benlik algısı ve duyguları büyük ölçüde öğretmenin kendine karşı olan davranışları tarafından biçimlenir. Öğretmeni tarafından ilgilenilen, olumlu iletişime geçilen, davranışları ödüllendirilen çocukların benlik kavramları olumlu hale gelmekte ve kendilerini yeterli görmektedirler. Bu nedenle okul öncesi eğitimde olumlu çocuk yetişkin etkileşimi çok önemlidir.
Kodlama (bilgisayar programlama), Robotik, 3 boyutlu tasarım eğitimleri... Hayatımızın vazgeçilmez bir parçası olan teknolojiyi tüketen taraf olma yerine, arkasındaki dünyayı anlayıp, teknolojiye yön verebilme vizyonunu çocuklarımıza kazandırıyoruz...